Rok szkolny to dla większości czas intensywnej nauki, obowiązków, ale także kontaktów towarzyskich i koleżeńskich spotkań. Dla niektórych jest to jednak trudny okres, kiedy w normalnym funkcjonowaniu przeszkadza fobia szkolna. To zjawisko, któremu warto jest się lepiej przyjrzeć, gdyż ma ono duży wpływ na wyniki nauki, poziom stresu, a także na radzenie sobie w dorosłości.
Czym jest fobia szkolna?
Fobia szkolna to rodzaj zaburzenia lękowego, które charakteryzuje się wyjątkowo silnym niepokojem związanym z uczęszczaniem do szkoły lub udziałem w zajęciach pedagogicznych. Osoby cierpiące na fobię szkolną doświadczają znacznie większego poziomu stresu w związku ze szkołą niż przeciętni uczniowie. Taki lęk nie jest udawany, ale jak najbardziej prawdziwy i przytłaczający. Jest to prawdziwa – chociaż nieuzasadniona obawa – o własne bezpieczeństwo i życie.
Jak objawia się fobia szkolna?
Trudno jest ukryć fobię szkolną, gdyż daje ona widoczne i wyraźne objawy. Niekiedy jednak, można pomylić je ze zwykłym lenistwem lub młodzieńczym buntem. Co zatem powinno szczególnie zaniepokoić i może świadczyć o fobii szkolnej?
– unikanie szkoły: częste spóźnianie się, uciekanie z lekcji, próby wymuszenia pozostania w domu;
– fizyczne symptomy lęku: ból brzucha, nudności i wymioty, biegunka, roztrzęsienie, duszności, nadmierna potliwość, a nawet pojawienie się gorączki i omdleń;
– pogorszony stan psychiczny: płaczliwość, drażliwość, poirytowanie, brak entuzjazmu i motywacji.
Takich objawów nigdy nie należy lekceważyć, ale jak najszybciej postarać się znaleźć przyczyny i pomóc dziecku w radzeniu sobie z tym stanem.
Jakie są przyczyny fobii szkolnej?
Przyczyny fobii szkolnej mogą być złożone i różnić się w zależności od osoby, ale często obejmują czynniki genetyczne, doświadczenia traumatyczne w szkole, trudności w nauce, presję społeczną oraz problemy w rodzinie. Warto zaznaczyć, że każda osoba może reagować na te czynniki inaczej i to, co jest przyczyną fobii szkolnej u jednego ucznia, niekoniecznie musi mieć ten sam wpływ na innych.
Czym skutkuje brak pomocy?
Brak udzielenia pomocy osobie z fobią szkolną może skutkować:
– dużymi trudnościami w nauce;
– izolacją społeczną;
– problemami zdrowotnymi;
– trudnościami w przyszłości: takie zaburzenie wpływa na jakość nauki i może uniemożliwić przyszłą karierę i rozwój zawodowy, zaś niewyleczony lęk prowadzi do dalszych problemów w relacjach międzyludzkich.
Jak zdiagnozować fobię szkolną?
Aby udzielić pomocy, należy najpierw dobrze zdiagnozować problem. Diagnoza fobii szkolnej jest procesem, który zazwyczaj wymaga udziału specjalisty, takiego jak psycholog lub psychiatra. Konsultacje z lekarzem ds. zdrowia psychicznego pozwalają na dokładny wywiad kliniczny oraz postawienie diagnozy na podstawie objawów, weryfikacji okoliczności, informacji ze szkoły oraz wykluczenia innych zaburzeń.
Jak wygląda pomoc dla osób z fobią szkolną?
Postawienie diagnozy to pierwszy krok do sukcesu. Dzięki temu, można rozpocząć terapię poznawczo-behawioralną. Jest ona jedną z najskuteczniejszych form terapii dla osób z fobią szkolną. Terapeuta pomoże pacjentowi zrozumieć myśli i przekonania, które podtrzymują lęk, a następnie nauczy go zdrowych strategii radzenia sobie z lękiem, takich jak techniki relaksacyjne, eksponowanie czy restrukturyzacja myśli. W całym tym procesie ważne jest wsparcie osób bliskich i rodziny.
Wspomnienia szkolne powinny być pełne radości i rozwoju. Niestety, fobia szkolna może radykalnie odmienić tę wyjątkową część życia młodych ludzi, wprowadzając niepokój i cierpienie w miejsce nauki i zabawy. Na szczęście, fobię szkolną można skutecznie wyleczyć. Dzięki odpowiedniemu wsparciu, zrozumieniu i profesjonalnej pomocy, osoby dotknięte tym zaburzeniem mogą odzyskać kontrolę nad swoim życiem emocjonalnym.